Eser Tanımı ve Çeşitleri;

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanuna göre eser; sahibinin hususiyetini taşıyan ve aşağıdaki hükümler uyarınca ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulüdür.

Fikir ve sanat eserlerinin çeşitleri:

İlim ve edebiyat eserleri:
• Herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserler ve her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları ve bir sonraki aşamada program sonucu doğurması koşuluyla bunların hazırlık tasarımları,
• Her nevi rakıslar, yazılı koreografi eserleri,
• Pandomimalar ve buna benzer sözsüz sahne eserleri
• Bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle, her nevi haritalar, planlar, projeler, krokiler, resimler, coğrafya ve topoğrafyaya ait maket ve benzerleri, her çeşit mimarlık ve şehircilik tasarım ve projeleri, mimari maketler, endüstri, çevre ve sahne tasarım ve projeleri.
Ara yüzüne temel oluşturan düşünce ve ilkeleri de içine almak üzere, bir bilgisayar programının herhangi bir ögesine temel oluşturan düşünce ve ilkeler eser sayılmazlar.

Musiki eserleri:
Musiki eserleri, her nevi sözlü ve sözsüz bestelerdir.

Güzel sanat eserleri:
Güzel sanat eserleri, estetik değere sahip olan;
• Yağlı ve suluboya tablolar; her türlü resimler, desenler, pasteller, gravürler, güzel yazılar ve tezhipler, kazıma, oyma, kakma veya benzeri usullerle maden, taş, ağaç veya diğer maddelerle çizilen veya tespit edilen eserler, kaligrafi, serigrafi,
• Heykeller, kabartmalar ve oymalar,
• Mimarlık eserleri,
• El işleri ve küçük sanat eserleri, minyatürler ve süsleme sanatı ürünleri ile tekstil, moda tasarımları,
• Fotografik eserler ve slaytlar,
• Grafik eserler,
• Karikatür eserleri,
• Her türlü tiplemelerdir.
Krokiler, resimler, maketler, tasarımlar ve benzeri eserlerin endüstriyel modelve resim olarak kullanılması, düşünce ve sanat eserleri olmak sıfatlarını etkilemez.

Sinema eserleri:
• Sinema filmleri,
• Öğretici ve teknik mahiyette olan veya günlük olayları tespit eden filmler;
• Her nevi ilmi, teknik veya bedii mahiyette projeksiyon diyapozitifleri.
Yukarda zikredilen eserler filim ve camdan başka bir madde üzerine tesbit edilmiş olsa da projeksiyonla gösterildiği takdirde sinema eserleri gurubuna girer.
Sırf beste, nutuk, konferans ve saireyi nakle yarayan filimler sinema eseri sayılmaz.

İşlenme ve Derlenmeler:
Diğer bir eserden istifade suretiyle vücuda getirilip de bu esere nispetle müstakil olmayan ve aşağıda başlıcaları yazılı fikir ve sanat mahsulleri işlenmedir:
• Tercümeler
• Roman, hikaye, şiir ve tiyatro piyesi gibi eserlerden birinin bu sayılan nevilerden bir başkasına çevrilmesi;
• Musiki, güzel sanatlar, ilim ve edebiyat eserlerinin filim haline sokulması veya filime alınmaya ve radyo ve televizyon ile yayıma müsait bir şekle sokulması;
• Musiki aranjman ve tertipleri;
• Güzel sanat eserlerinin bir şekilden diğer şekillere sokulması;
• Bir eser sahibinin bütün veya aynı cinsten olan eserlerinin külliyat haline konulması;
• Belli bir maksada göre ve hususi bir plan dahilinde seçme ve toplama eserler tertibi;
• Henüz yayımlanmamış olan bir eserin ilmi araştırma ve çalışma neticesinde yayımlanmaya elverişli hale getirilmesi (İlmi bir araştırma ve çalışma mahsulü olmayan alelade transkripsiyonlarla faksimileler bundan müstesnadır.);
• Başkasına ait bir eserin izah veya şerhi yahut kısaltılması.
• Bir bilgisayar programının uyarlanması, düzenlenmesi veya herhangi bir değişim yapılması;
• Belli bir maksada göre ve hususi bir plan dahilinde verilerin ve materyallerin seçilip derlenmesi sonucu ortaya çıkan ve bir araç ile okunabilir veya diğer biçimdeki veri tabanları (Ancak, burada sağlanan koruma, veri tabanı içinde bulunan verilere materyalin korunması için genişletilemez)

İstifade edilen eserin sahibinin haklarına zarar getirmemek şartıyla oluşturulan ve İşliyenin hususiyetini taşıyan işlenmeler, bu kanuna göre eser sayılır.

Telif yasamıza (FSEK) göre, bir çalışmanın eser olarak korunabilmesi için sahibinin hususiyetini taşıması ve yasada belirtilen eser türlerinden birine girmesi gerekir.

FSEK’de estetik nitelik taşıyan desenler, gravürler, tezhipler, heykeller, kabartmalar, oymalar, mimarlık eserleri, küçük sanat eserleri, minyatürler, tekstil tasarımları, moda tasarımları, grafik eserlerin telif korumasından yararlanacağı hükme bağlanmıştır . Bu sayımdan da anlaşılacağı üzere bazı tasarımlar aynı zamanda telif yasası kapsamında da korunabilecektir. Ancak bunun için söz konusu çalışma bir güzel sanat eseri olmalı, yani estetik değeri bulunmalıdır. Aynı maddenin son fıkrasında; “krokiler, resimler, maketler, tasarımlar ve benzeri eserlerin endüstriyel model ve resim (endüstriyel tasarım) olarak kullanılması, düşünce ve sanat eserleri olmak sıfatlarını etkilemez” şeklinde bir düzenlemeye daha yer verilmiştir. Bu hüküm de bazı tasarımların ayrıca telif yasası kapsamında da korunabileceğini açıkça hükme bağlamıştır.

Fikir ve Sanat Eserlerinin Kayıt Tescili
Filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren film yapımcıları ile seslerin ilk tespitini gerçekleştiren fonogram yapımcıları sinema ve müzik eserlerini içeren yapımlarının kayıt ve tescilini yaptırmakla yükümlüdürler. Eser sahipleri de talep etmeleri halinde eserlerinin kayıt ve tescilini yaptırabilirler. Mali haklar da bu kapsamda kayıt altına alınabilir. Sinema ve müzik eserlerinin kayıt-tescilini içeren zorunlu kayıt-tescil işlemi İstanbul Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğünce, diğer eserlerin kayıt-tescilini içeren isteğe bağlı kayıt-tescil işlemleri ise Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilmektedir. Fikir ve sanat eserlerinin kayıt-tescili işlemi hak kurucu nitelikte bir işlem olmayıp hak sahipliklerinin belirlenmesinde ispat kolaylığı sağlanması ve malî haklara ilişkin yararlanma yetkilerinin takip edilmesi amacıyla yapılmaktadır.

Fikir Ürünlerinde Koruma Süreleri
Fikir ürünlerinin koruma süreleri ilgili yasal düzenlemelerle belirlenmiştir. Eserler, eser sahibinin yaşadığı süre ve eser sahibinin ölümünden sonra 70 yıl devam eder. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda eser sahibinin hakları ile bağlantılı hak sahipleri için koruma süreleri 70 yıl olarak belirtilmiştir.

Adres Patent firması olarak her türlü eserinizi telif hakları kapsamında tescil ettirip korumak için, konusunda uzman telif hakları departmanımız hizmetinizdedir.

İlim ve Edebiyat Eserleri Kapsamında İsteğe Bağlı Kayıt Tescil Yapılabilecek Fikri Ürünler;
Televizyon Programları
Senaryolar
Makaleler
Şiirler
Eleştiriler
Romanlar
Hikayeler
Çevre Tasarımları
Sahne Tasarımları

Musiki Eserleri Kapsamında İsteğe Bağlı Kayıt Tescil Yapılabilecek Fikri Ürünler;
Şarkı sözleri

Güzel Sanat Eserleri Kapsamında İsteğe Bağlı Kayıt Tescil Yapılabilecek Fikri Ürünler;
Tablolar
Resimler
Desenler
Kaligrafi Eserleri
Mimarlık Çizimleri
Grafik Eserler
Karikatürler
Tiplemeler

Bilgisayar Programları Kapsamında İsteğe Bağlı Kayıt Tescil Yapılabilecek Ürünler;
Yazılımlar
Veritabanları

AFK Hukuk Bürosu olarak Fikri Hakların tüm dallarında hizmet vermekteyiz.